Thứ Bảy, 19 tháng 7, 2008

TẠI SAO PHẢI ĐÁNh TOPSPIN? LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐÁNH TOPSPIN?

TẠI SAO PHẢI ĐÁNh TOPSPIN? LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐÁNH TOPSPIN?
Rất nhiều người lầm tưởng rằng underspin là cú đánh dễ học và dễ kiểm soát hơn là đánh topspin. Ngược lại, underspin là cú đánh khó dạy, khó tập hơn nhiều đối với các vận động viên hạng trung bình vì nó đòi hỏi nhiều năng khiếu và sự tính toán chi li về thời gian. Topspin dễ đánh hơn nhiều, có thể trông cậy nhiều hơn dưới tác động của áp lực, và có giá trị hơn nhiều đối với các vận động viên ở mọi trình độ mọi khả năng. (Lời than phiền chủ yếu về topspin là nó cần nhiều năng lượng hơn để đánh, trong khi các cú underspin tận dụng lực hút của trái đất với động tác đánh bóng từ cao xuống thấp.)
Ví dụ như, các vận động viên tập sự, phải tập đánh phần lớn các cú cuối sân với số lượng topspin vừa phải vì nó an toàn hơn, nó sẽ dẫn dắt đến một kiểu thi đấu bao trùm cả sân. Với topspin đánh từ đường biên cuối sân, bạn có thể đánh bóng mạnh một cách an toàn cao hơn lưới thừ 1m20 đến 1m80, và đường cung hình cầu vòng sẽ mang bóng đi sâu qua bên phần sân của đối thủ- như thế bạn sẽ giữ chân anh ta xa lưới. Hầu như bạn hoàn toàn không thể đánh một cú đánh ngang (flat) mà có thể đưa bóng đi vừa mạnh vừa sâu vào cuối sân của đối thủ, và kiểu đánh bóng ngang này rất dễ dàng đưa bóng vào lưới; vì bóng đi rất gần với mép lưới. Với underspin, bạn có thể đánh một đường bóng sâu thật thong thả, nhưng bạn không thể đánh bóng với tốc độ cao vì bóng sẽ bay ra ngoài. Đồng thời, một cú đán với underspin có thể đánh khá cao qua khỏi lưới, nhưng tốc độ bóng đi rất chậm.
Jack Kramer nói rằng, “ Tôi càng quan sát nhiều vận động viên hàng đầu bao nhiêu, tôi càng nhận thấy họ có cùng chung hai mẫu số: (1) tốc độ di chuyển chân cao, điều này giúp cho họ nhanh chóng vào tư thế thích hợp, và (2) khả năng đánh topspin cả hai cú đánh quả phải và quả trái. Thật vậy, hơn 25 năm qua, các tay vợt đã chiến thắng chủ yếu nhờ topspin như Billie Jean King, Martina Navratilova, Steffi Graf, Arantxa Sanchez Vicario, và Martina Hingis trong số các vận động viên nữ - và ngay cả Monica Seles có thể đánh topspin khi cô ta chọn lựa tư thế. Graf đánh underspin bên phía quả trái, nhưng topspin quả phải lại là vũ khí của cô ta. Trong số các vận động viên nam, những người nổi bật là John McEnroe, Bjorn Borg, Ivan Lendl, Andre Agassi, Boris Becker, và Pete Sampras. Ngay cả Thomas Muster, ông Vua của thế giới vào một thời điểm, đánh với topspin rất gắt cú quả phải và quả trái. Chris Evert và Jimmy Connors đánh quả phải hơi ngang (flat) nhưng vẫn có thể đánh topspin khi cần thiết, và cả hai đều có cú topspin quả trái.
Chỉ với topspin bạn mới có thể thi đấu tấn công. Bạn có thể lái bóng đi sâu với topspin, và cũng có thể đánh ngắn với topspin để có thể vượt qua một đối thủ đang chơi trên lưới, bằng một chữ I hay đường chéo. Như thế bạn có một sự linh động tuyệt vời: bạn luôn có thể đánh một đường bóng được đòi hỏi, tùy thưộc vào vị trí của đối thủ.
Cú đánh
Để đánh được quả phải và quả trái topspin, bạn phải đánh vào mặt sau của quả bóng bằng đầu vợt thẳng đứng và di chuyển vợt từ thấp đến cao về hướng mục tiêu. Khi mặt vợt lướt qua bóng, bóng được nâng tiếp lên cho đến khi hạ xuống tạo thành một đường cung hình cầu vòng.
Ví dụ, với quả phải, đưa vợt ra sau và hạ cánh tay xuống, và giữ cổ tay cố định đê đặt vợt ít nhất là 30c, dưới điểm mà bạn dự định đánh bóng. Rồi đưa vợt lên theo một góc khoảng 30 độ (sử dụng sân như là một thước đo) và đánh bóng từ thấp đến cao, với đầu vợt thẳng đứng đối với mặt sân lúc đánh bóng. Đi theo đà của vợt với cánh tay để cao và nhắm vào hướng mục tiêu.
Yếu tố kỹ thuật của topspin là: “Chùng đầu gối xuống”. Nguyên nhân khiến cho hai đầu gối trở nên quan trọng như vậy là vì nếu bóng đi đến cao ngang eo hay dưới mức đó, bạn vẫn cố duy trì tư thế cổ tay cố định (đây là điều cốt yếu), bạn không thể đưa vợt xuống dưới bóng 30 cm nếu không chùng gối xuống, trừ khi bạ n nới lỏng cổ tay và hạ đầu vợt xuống- Nhưng nếu bạn cứ đứng thẳng và để cho đầu vợt rơi theo kiểu đó, khuynh hướng sẽ là để vớt bóng lên cao qua lưới chứ không phải là đánh bóng nữa. Do đó để đảm bảo cho đầu vợt thẳng đứng khi đánh bóng, bạn phải gập đầu gối cho đủ để đầu vợt, bàn tay đánh bóng, và cổ tay cố định của bạn được hạ thấp xuống cùng lúc với nhau. Bằng cách hạ thấp người xuống kiểu đó bạn có thể phát ra lực nhờ động tác nâng lên của đùi và hông khi bạn di chuyển thẳng tới bóng. Nếu bạn đánh bóng với đầu gối cứng đơ, khi đó cánh tay của bạn sẽ là nguồn tạo ra lực duy nhất.
Một huyền thoại khác về topspin vận còn được tồn tại mãi bởi các vận động viên tài giỏi nhất của môn này, là bạn phải sử dụng cổ tay để lăn tròn vợt tới bóng khi đánh bóng, thì mới đánh ra được topspin. Bạn hãy nghe một vận động viên từng phàn nàn rằng, “Tôi không thể đánh thẳng tới bóng bằng mặt vợt nhiều như tôi muốn”, hay một bình luận viên quần vợt nói rằng: “Hãy chú ý xem vợt đang lăn tròn thẳng qua đầu quả bóng như thế nào”. Ngay cả Rod Laver nói về việc đánh quả phải của anh ta với “khá nhiều động tác cổ tay” và “chạm bóng bằng cú bật cổ tay”.
Các vận động viên nhà nghề có thể có cảm giác lăn tròn vợt tới bóng nhưng câu hỏi vẫn luôn là: nếu bạn thật sự lăn vợt qua bóng, bóng sẽ làm thế nào để đi được cao qua lưới? Bằng cách dâng lên xuyên qua dây vợt? Khi dung máy quay phim đến mức 12000 ảnh/giây – ngay cả khi bóng đứng yên, được treo trên dây, hoặc là một người nào đó đang đánh bóng về phía bạn, về phương diện vật lý thì không thể nào lăn tròn vợt qua bóng mà giữ cho vợt và bóng chạm nhau được. Bóng chỉ đi thẳng xuống hoặc đi vào lưới.Thay vào đó, bạn phải để mặt vợt thẳng đứng hoặc gần như thẳng đứng lươt qua phía sau của quả bóng lúc đánh vào bóng và đưa vợt từ thấp lên cao. Nhớ rằng, chúng chịu sự kiểm soát của cùng những định luật vật lý giống như nhau.
Ngày nay, nếu bạn muốn đánh một đường bóng topspin bay tới đối phương, bạn nên quan sát một số vận động viên chuyên nghiệp thường sử dụng cổ tay và đánh topspin khá nặng. Làm thế nào để đánh được như vậy?
Đúng là cố một số vận động viên chuyên nghiệp sử dụng cổ tay khá nhiều khi đánh topspin, nhưng thật ra đó là cử động của cẳng tay vì cổ tay không có các nhóm cơ riêng biệt bên trong cổ tay. Các vận động viên nhà nghề này sẽ hạ đầu vợt xuống dưới điểm họ dự định đánh bóng, rồi đưa nó lên bằng cách giật mạnh cẳng tay. Tuy nhiên, nếu cú đánh thành công, cẳng tay không lăn tròn – nói chung là nó hoàn toàn cố định khi đánh bóng, và đầu vợt thẳng đứng, giống y như một vận động viên đánh quả bóng với cẳng tay vững chắc và đưa cánh tay lên để lướt qua bóng. Điểm mấu chốt hiểu được là trông cậy vào cử động cổ tay để đánh topspin không có nghĩa là lăn tròn lòng bàn tay và hướng lòng bàn tay xuống sân. Thay vào đó, mặt vợt và lòng bàn tay đánh bóng phải giữ được theo cùng một mặt phẳng thẳng đứng, nhắm tới đối thủ, với lòng bàn tay đưa lên và kết thúc bằng đi ngang qua vai trái.
Ví dụ, người ta thường bình luận về lối đánh thế nào mà Pancho Gonzales đưa vợt “lên và thẳng” tới bóng đối với quả phải. Đây là lý do, họ cảm thấy như là anh ta có thể đánh một cú quả phải chéo góc sắc bén, Nhưng khi nghiên cứu cú đánh của anh ta với phim tốc độ cao, loại phim stop-action, phát hiện ra đầu vợt của anh ta chẳng bao giờ lăn tròn tới bóng. Anh ta lăn tròn vợt tới sau khi bắt đầu đánh bóng, nhưng thật ra anh ta đã sử dụng đánh topspin với mặt vợt thẳng đứng và không lăn tròn cho đến lúc sắp kết thúc đà đi của vợt… một lúc sau khi bóng rời khỏi mặt vợt.
Đôi khi một số người cho rằng topspin đòi hỏi nhiều sức mạnh và đánh topspin liên tục có thể làm cho bạn kiệt sức. Huyền thoại thứ nhất được tồn tại nhờ các vận động viên nhà nghề thường tự thuyết phục rằng cổ tay và cẳng tay quyết định cho việc đánh ra topspin. Một vận động viên nhà nghề đã viết rằng, “Bạn phải tập cho cổ tay mạnh lên nếu như bạn dự định sử dụng nhiều topspin”. Để việc bạn không trông cậy vào cử động cổ tay ở vị trí đầu tiên sang một bên, phải đồng ý rằng một cổ tay/ cẳng tay mạnh là cần thiết khi bạn đánh bóng chậm và bạn cần một sự đột phá đột ngột của tốc độ của vợt để đánh topspin thật mạnh. Những em bé 8 tuổi có khả năng đánh bóng như dội bom với topspin khi tập vào tư thế sẵn sang nhanh chóng phối hợp với cơ thể, với cánh tay đánh bóng của chúng.
Vào giai đoạn đầu của cuộc đời sự nghiệp vào giữa năm 1970, Bjorn Borg thường được trích dẫn là vận động viên bị kiệt sức vì thường sử dụng topspin mạnh từ đường biên cuối sân. Cái mà những nhà phê bình chỉ trích bỏ qua là đánh topspin không làm cho anh ta kiệt sức được, vấn đề là anh ta đánh bóng từng cú một quá mạnh, ngay cả khi anh ta biết rằng anh không thể đánh bóng đi dễ dàng. Tuy nhiên có rất nhiều người mơ ước rằng: “Tôi rất muốn làm những gì Borg đã làm là đánh hết sức để tạo ra vòng xoáy topspin và rồi cam chịu trở nên tồi tệ và kiệt sức – và đáng giá mỗi năm thu về trên 300 000 đô la”. Hãy tưởng tượng xem ngày nay anh ta đáng giá hàng triệu đô la sau khi chiến thắng 5 giải Wimbledon liên tiếp! Borg bây giơ phối hợp tốc độ tốt hơn trong các giải thi đấu lão tướng.
Sử dụng topspin
Trong quần vợt, để đánh bóng đến cuối sân thật mạnh- với độ sâu và sự an toàn lớn nhất- chỉ có topspin mới giúp bạn làm được. Nếu bạn cố đánh bóng thật mạnh với thân người thẳng đứng và với một cú đánh ngang qua thân người theo chiều ngang, hầu như bạn không được có sai số cho phép giữa viền lưới và đường biên cuối sân và phải có độ chính xác. Khi bạn cố lái bóng đi sâu, bóng dường như không bao giờ đi xuống đúng lúc hoặc khi bạn cố đánh một cú rà sát lưới, lưới dường như hãm mọi đường bóng khác; luôn đi vào viền lưới và bạn không thể hiểu được vì sao lại xui xẻo đến thế. Tất nhiên, lý do là, một quả bóng đánh ngang sẽ bắt đầu rơi sớm hơn, giống một viên đạn được bắn ra trong một bình hút chân không bạn phải nhắm súng theo một góc 45 độ để đạn đi được một khoảng cách lớn nhất. Nếu nhắm sung song song với mặt đất viên đạn bắn ra bắt đầu rơi sớm hơn nhiều. Quả bóng quần vợt cũng không khác gì, ngoại trừ không khí ngoài trời đậm đặc hơn và bóng phải được nhắm tại khoảng từ 50 đến 55 độ.
Tóm lại là khi sử dụng lối đánh topspin, nhiều người cho là hạ cánh tay và vợt xuống cùng lúc xuống dưới bóng, duy trì cổ tay và cẳng tay cố định, đánh từ thấp lên cao, và nhắm tới độ cao khoảng từ 1m20 đến 1m80 phía trên lưới. “Dễ thật”, họ nghĩ như vậy. Không may thay, khi họ thi đấu, họ không thể chùng gối lại hoặc không thể đưa vợt và cánh tay cầm vợt xuống dưới mức bóng. Thay vì đánh theo một mặt phẳng từ thấp lên cao, họ chỉ đặt vợt nằm xiên dưới bóng (nghĩa là mặt của vợt bị quay lên) và bóng đi thẳng tới hàng rào cuối sân.
...

Không có nhận xét nào: